Phytofar Instituut Prijsuitreiking 2013.

Op 5 november 2013 reikte het Phytofar Instituut voor de zevende keer een prijs uit van € 7.500 aan twee projecten die bijdragen tot een duurzame landbouw.

De voorzitter van het Phytofar Instituut, Prof. Arsène Burny, haalde in zijn speech de uitdagingen aan waar landbouw en maatschappij voorstaan. Denken we maar aan de toenemende droogteperiodes.
De voorzitter van Phytofar, Klaus Kötting, schetste in zijn welkomstwoord de complexiteit en de veelkleurigheid van duurzame landbouw­systemen, evenals de essentiële bijdrage van de agrochemische en de gewasbeschermings­industrie aan onderzoek en ontwikkeling.

Er werden 11 dossiers ingediend (6 wetenschappelijke en 5 professionele).

De wetenschappelijke prijs is toegekend aan het project “PMV-01 vaccinatie­strategie tegen schade door Pepinomozaïek­virus in de tomatenteelt” onder leiding van Dr. ir. Inge Hanssen - Scientia Terrae vzw, ir. Lieve Wittemans - Proefstation voor de Groenteteelt Sint-Kathelijne-Waver en Dr. Rob Moerkens - Proefcentrum Hoogstraten.

Pepinomozaïek­virus (PepMV) veroorzaakt al een tiental jaren wereldwijd kwaliteits- en productieverliezen in de tomatenteelt onder glas. Sinds enkele jaren is 50 tot 100% van de tomatenteelten in België, Nederland, Frankrijk, Spanje, … besmet met dit virus. Op vraag van de tomatentelers sloegen drie Vlaamse onderzoeks­centra (Scientia Terrae, Proefcentrum Hoogstraten en Proefstation voor de Groenteteelt Sint-Kathelijne-Waver) in 2005 de handen in elkaar om te zoeken naar beheersings­maatregelen om de schade door PepMV te beperken. Met ondersteuning van de volledige Belgische tomatensector werd er een IWT landbouwonderzoeks­project uitgeschreven, dat goedgekeurd en zelfs twee maal verlengd werd. Zes jaar onderzoek leidde uiteindelijk tot een vaccinatie­strategie waarbij tomatenplanten in een jong stadium gevaccineerd worden met een milde PepMV variant om het gewas te beschermen tegen latere infecties met agressieve varianten. De milde variant werd zorgvuldig geselecteerd en aan de hand van een hele reeks efficiëntiestudies werd een bijzonder goede werking aangetoond. In samenwerking met de onderzoeks­partners investeerde het bedrijf De Ceuster N.V. in een registratiedossier om het tomatenvaccin, dat PMV®-01 gedoopt werd, op Europees niveau te registreren als gewasbeschermings­middel voor de beschermde tomatenteelt. Op basis van urgentie en gebrek aan alternatieve controle­maatregelen werd PMV®-01 in teeltseizoen 2011-2012 reeds toegelaten in België voor een periode van 120 dagen. Het product werd dat jaar toegepast op ongeveer één derde van het areaal, met zeer goede resultaten. In het teeltseizoen 2012-2013 was het middel zowel in België als in Nederland toegelaten van 1 november 2012 tot 28 februari 2013, en ook voor het komende teeltseizoen zijn er zowel in België als in Nederland opnieuw toelatingen gepubliceerd. In totaal werd PMV®-01 dit seizoen toegepast op 440 ha tomatenteelt in België en Nederland en er is momenteel ook veel interesse uit andere landen.

De professionele prijs werd uitgereikt aan het project “Duurzame landbouw zoals toegepast op het bedrijf van Claude Henricot”, een dossier ingediend door landbouwer Claude Henricot zelf, in samenwerking met zijn zoon Damien Henricot en studiegenoot Christophe Versailles.

Claude Henricot heeft er ruim 12 jaar geleden voor gekozen om zijn landbouwpraktijk om te bouwen naar een duurzaam systeem. Aan de basis van deze beslissing lag de lage humuswaarde van de bodem. Bovendien had er zich een zeer vaste ondergrond gevormd en was de structuur van de bewerkbare grond ondermaats geworden. Ploegen werd een helse klus, en bovendien leidde ieder onweer telkens opnieuw tot grote erosie­problemen.
Een aantal boerderij­bezoeken in Frankrijk hielpen om de knoop door te hakken en te kiezen voor verduurzaming. De ploeg bleef in de hangar staan, het bewerken van de grond werd vereenvoudigd, er werd geopteerd voor teeltrotatie en het inzaaien van bodembedekkers om de grond vast te houden en erosie tegen te gaan. De eerste 4 jaar was het wat zoeken naar een juist evenwicht en het opbouwen van de nodige kennis. Nu levert het systeem zijn vruchten af en worden elk jaar nieuwe technieken toegepast, zoals de integratie van bloemenranden en nestkastjes om de biodiversiteit te bevorderen. Vandaag de dag verzekeren deze maatregelen op de boerderij van Claude Henricot hem van een vergelijkbaar rendement met dat van omliggende boerderijen, met tezelfdertijd besparingen in mankracht en een verminderd verbruik van brandstoffen, gewasbeschermings­middelen en meststoffen.

De gastspreker van de avond was Gilbert Houins, gedelegeerd bestuurder van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Hij gaf een overzicht van de mogelijke risico's voor de voedselketen in België in deze presentatie.

In bovenstaand filmpje zie je onder meer Klaus Kötting, voorzitter van Phytofar, Prof. Arsène Burny, voorzitter van het Phytofar Instituut en Prof. André Huyghebaert, vice-voorzitter van het Phytofar Instituut, Gilbert Houins, gedelegeerd bestuurder van FAVV die een gastpresentatie verzorgde "Welke risico's voor de voedselketen in België", en Minister Sabine Laruelle die de prijzen overhandigde.

Laureaten Phytofar Instituut 2013.

In het tweede filmpje gaan we op bezoek bij de 2 winnaars, en laten ze ons hun project in de praktijk zien.