FAVV vraagt om alert te zijn voor schadelijke insecten: Japanse kever en oosterse fruitvlieg

In juli 2025 heeft het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) dode exemplaren van de Japanse kever en de oosterse fruitvlieg aangetroffen in ons land. Hoewel het om dode insecten gaat, neemt het FAVV deze vaststellingen zeer ernstig.

De Japanse kever

De Japanse kever (Popillia japonica) is sinds 2014 aanwezig in Italië en sinds 2017 in Zwitserland. Het volwassen insect is ongeveer 1 cm groot en herkenbaar aan zijn metaalgroene kop en koperkleurige dekschilden. Het is een schadelijke exoot die op de lijst van prioritaire quarantaineorganismen van de Europese Unie staat. Dit betekent dat er verplichte maatregelen gelden om introductie en verspreiding te voorkomen.

De kever vormt een ernstig risico voor de landbouw, de sierteelt en de natuur. Volwassen kevers voeden zich met bladeren, bloemen en vruchten van meer dan 400 plantensoorten. De larven voeden zich met graswortels en kunnen schade toebrengen aan graslanden, sportvelden en gazons.

De recente vondsten bevestigen dat de Japanse kever zich vooral verspreidt via menselijk transport. Het meeliften van volwassen insecten op voertuigen en goederen afkomstig uit besmette gebieden is de voornaamste manier van verspreiding. De larven kunnen ook aanwezig zijn in de grond of in het teeltsubstraat van potplanten.

De oosterse fruitvlieg

De oosterse fruitvlieg (Bactrocera dorsalis) werd in 2023 voor het eerst gesignaleerd in ons land. Sindsdien werden al 11 exemplaren aangetroffen in vallen. In het volwassen stadium is de deze fruitvlieg tussen 0,8 en 1 cm groot, ongeveer de helft van een gewone wesp. Ze heeft twee gele strepen aan de randen van hun borststuk, een zwarte rand aan de vleugels en het T-vormige patroon op het achterlijf.

Het gaat hoogstwaarschijnlijk steeds om vliegen die als larve met besmet fruit werden ingevoerd. Omdat dit insect de koude van de winter niet overleeft, zijn er geen indicaties dat een populatie oosterse fruitvliegen zich in ons land heeft gevestigd. Het insect is ongevaarlijk voor mens en dier maar kan wel hele fruit- en groenteteelten vernietigen doordat de larven het vruchtvlees verorberen en gewassen zo ongeschikt worden voor consumptie.

Snelle en gerichte actie van het FAVV

Bij de Japanse kever, heeft het FAVV onmiddellijk het toezicht in de omgeving van het bedrijf, voor de komende maanden versterkt. In België worden jaarlijks feromoonvallen ingezet om deze keversoort tijdig op te sporen en te voorkomen dat er zich een populatie kan vestigen.

De oosterse fruitvlieg werd aangetroffen in een val op een marktplaats in Molenbeek, die geplaatst werd in het kader van de algemene monitoring die het FAVV jaarlijks voert. Ook de komende weken zullen inspecties uitgevoerd worden bij marktkramers en fruithandelaars met risicoproducten. In samenwerking met het FAVV werd in mei dit jaar door het ILVO het project PESTFLY gelanceerd om de oosterse fruitvlieg op te sporen.

Wat te doen bij een vermoeden?

Kennis en snelle actie zijn cruciaal om te vermijden dat de Japanse kever en de oosterse fruitvlieg zich in ons land vestigen! Professionals die vermoeden deze insecten te hebben gezien of gevangen, worden gevraagd dit zo snel mogelijk te melden aan de lokale controle-eenheid van het FAVV via het meldingsformulier. Consumenten kunnen dit doen via de app ObsIdentify of via waarnemingen.be. Wanneer de app de kever op basis van de ingevoerde foto herkent, wordt het FAVV automatisch verwittigd.

Voor de oosterse fruitvlieg , vraagt het FAVV ook aan alle professionele fruit- en groentetelers en handelaars om alert te zijn en eventuele observaties te  melden. Reizigers wordt gevraagd om geen fruit en groenten mee te nemen uit het buitenland, omdat die mogelijk besmet zijn met schadelijke organismen.

Belplant waardeert de snelle waarschuwing en de voorgestelde acties van het FAVV ten zeerste. Tijdens onze afgelopen jaarvergadering, bleek duidelijk dat de klimaatcrisis vele gevolgen heeft voor de landbouw, waaronder dus de instroom van exoten. Waakzaamheid is dus zeker belangrijk!